عاقبت آل زبیر و ابراهیم اشتر بعد از کشتن مختار چه شد؟
به گزارش راهبرد معاصر؛ مصعب بن زبیر بن عوام یکی از ده پسر زبیر است. (۱) وی از مهمترین حاکمان زبیری بود که بجز مدت کوتاهی در تمام دورهای که عراق زیر سلطه زبیریان بود، بر آن حکومت کرد. (۲) همچنین او نخستین کسی بود که در عراق درهم و دینار سکه زد. وی این کار را به دستور برادرش عبدالله که فرمانروای حجاز بود، انجام داد. (۳) مصعب درشکست مختار نقش اساسی داشت وسقوط حکومت مختار ثقفی درعراق به دست او صورت گرفت.
وی پس از غلبه بر مختار خونریزی زیادی کردو تعدد زیادی از یاران مختار را کشت. (۴) همچنین اوهنگامی که عبدالملک مخالفان خود در شام را به قتل رساند، با مشورت عده‌ای از درباریان به فکر تصرف عراق افتاد. از طرفی بسیاری از اشراف و بزرگان عراق نیز برای او نامه نوشته و او را به عراق دعوت کردند. (۵) وقتی عبدالملک به طرف عراق حرکت کرد، مصعب به مقابله با او شتافت. عبدالملک به خاطر دوستی و رفاقتی که از قبل با او داشت، پیش از جنگ از او درخواست کرد که با هم سخن بگویند (۶) و یا کار را به شورا ارجاع دهند. (۷) مصعب نپذیرفت و این در حالی بود که اکثر سربازان و فرماندهان سپاه او فریفته‌ی وعده و وعید‌های عبدالملک شده و به مروانیان پیوستند. (۸)
وی تا آخر مقاومت کرده و در واپسین دم از عروة بن مغیره، سیره حسین بن علی (ع) را در هنگام شهادت پرسید. او نیز گفت: حسین بن علی حاضر به پذیرش حکم ابن زیاد نشد، در آن موقع مصعب گفت:
برگزیدگان خاندان هاشم در طف (کربلا) سنتی را پایهریزی کردند و این سنت را برای مردم کریم باقی گذاشته که باید از آن‌ها پیروی کنند. (۹) به دنبال آن مصعب تا آخر ایستادگی کرد تا این که کشته شد. این رویداد در نیمه جمادی الاولی سال ۷۲ (ه. ق) اتفاق افتاد. (۱۰) وی هنگام مرگ ۳۶ سال داشت. (۱۱)
بعد از قتل مصعب، عبدالله بن زبیر در جنگ با عبد الملک مروان کشته شد. (۱۲) و این امر در ماه جمادی الاخره سال ۷۳ اتفاق افتاد. (۱۳) به این صورت حکومت آل زبیر به پایان رسید. / مبلغ